Επεμβάσεις για αποφρακτική νόσο (ΠΑΝ)
Δείτε αναλυτικά σε ποιες περιπτώσεις διενεργούνται επεμβάσεις από τον αγγειοχειρουργό και πώς διενεργείται η κάθε πράξη. Επίσης, την ενδεικνυόμενη φαρμακευτική αγωγή:
Αγγειοπλαστική
Η αγγειοπλαστική είναι μια τεχνική με εξαιρετικά αποτελέσματα όταν γίνεται από εξειδικευμένο και έμπειρο αγγειοχειρουργό. Χωρίς χειρουργική τομή, ο αγγειοχειρουργός παρακεντάει μία αρτηρία, συνήθως τη μηριαία, δημιουργώντας μία πύλη εισόδου στο αρτηριακό σύστημα. Με ειδικούς καθετήρες και συρμάτινους οδηγούς, φτάνει στο σημείο της στένωσης και προχωράει σε ενδαγγειακή αγγειοπλαστική. Με ειδικά μπαλόνια διαστέλλεται το αγγείο στο σημείο της στένωσης και αν κριθεί απαραίτητο τοποθετείται ένας ενδοαυλικός μεταλλικός νάρθηκας που λέγεται στεντ. Ο ρόλος του στεντ είναι να συντηρεί το αποτέλεσμα της αγγειοπλαστικής και να εμποδίζει την επεναστένωση.
Με αυτή τη μέθοδο βελτιώνεται σημαντικά η αιματική ροή στο κάτω άκρο και ο ασθενής βαδίζει χωρίς πόνο. Υπάρχει πληθώρα ενδαγγειακών τεχνικών για την αντιμετώπιση της νόσου, αναλόγως του εξατομικευμένου προβλήματος του ασθενούς.
Ανοιχτή χειρουργική – Bypass – Ενδαρτηριεκτομή
Όταν οι αγγειακές βλάβες είναι πολύ εκτεταμένες και δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με αγγειοπλαστική, η ανοιχτή χειρουργική θεραπεία μπορεί η είναι η λύση. Οι τεχνικές είναι κυρίως δύο: Η ενδαρτηριεκτομή και το bypass.
- Ενδαρτηριεκτομή είναι η χειρουργική παρασκευή του αγγείου, ο προσωρινός αποκλεισμός του, και στη συνέχεια η προσεκτική απομάκρυνση της αθηρωματική πλάκας που προκαλεί την στένωση ή την απόφραξη του αγγείου. Στο τέλος, ο αγγειοχειρουργός συρράπτει την αρτηρία με ειδικές τεχνικές. Αποτέλεσμα είναι η αρτηρία να είναι πλέον καθαρή, χωρίς αθηρωματικό υλικό και το αίμα να περνάει προς τα κάτω άκρα χωρίς στενώσεις ή αποφράξεις.
- Το bypass ή αλλιώς διενέργεια παράκαμψης, είναι μία διαφορετική χειρουργική επέμβαση. Όταν μία αρτηρία είναι αποφραγμένη για μεγάλο μήκος και δεν είναι δυνατόν να ανοίξει με αγγειοπλαστική, ούτε να καθαρίσει με ενδαρτηριεκτομή, τότε η διενέργεια μίας παράκαμψης (bypass) με συνθετικό μόσχευμα από πολυτετραφθοροαιθυλένιο ή με φλεβικό μόσχευμα από τον ίδιο τον ασθενή, μπορεί να είναι η σωστή λύση. Ο αγγειοχειρουργός δημιουργεί μία καινούργια αιματική οδό, παίρνοντας αίμα από μία αρτηρία που δεν έχει βλάβη και μέσο της παράκαμψης (bypass) το προωθεί σε μία αρτηρία όπου δεν παίρνει αίμα λόγω απόφραξης. Αποτέλεσμα είναι το πόδι να αιματώνεται επαρκώς και ο ασθενής να μπορεί να περπατήσει χωρίς πόνους μετά το χειρουργείο.
Είναι σημαντικό να έχουμε υπόψη ότι όλες αυτές τις τεχνικές αντιμετώπισης της νόσου. Αγγειοπλαστική και ανοιχτή χειρουργική έχουν συγκεκριμένη διάρκεια στο χρόνο και οι ασθενείς μετά την επέμβαση πρέπει να παρακολουθούνται από τον αγγειοχειρουργό. Η ίδια ασθένεια, η αθηροσκλήρωση, που δημιούργησε τις βλάβες στα αγγεία, μπορεί να ξαναδημιουργήσει βλάβες στο αγγείο που αντιμετωπίστηκε με αγγειοπλαστική ή με ενδαρτηριεκτομή, ή με bypass, ή να προσβάλλει άλλα αγγεία που ήταν πρότινος φυσιολογικά. Για αυτό το λόγο κάθε επέμβαση, ενδαγγειακή ή χειρουργική, πρέπει να συνδυάζεται με φαρμακευτική θεραπεία και συχνή παρακολούθηση.
Ακρωτηριασμός
Σε ακραίες περιπτώσεις, που το άκρο έχει οδηγηθεί σε γάγγραινα, και αφού έχουν εξαντληθεί οι δυνατότητες ενδαγγειακής ή ανοιχτής χειρουργική επέμβασης το πόδι μπορεί να οδηγηθεί σε ακρωτηριασμό. Μόνο ένα μικρό ποσοστό των ασθενών με ΠΑΝ τελικά θα οδηγηθούν σε ακρωτηριασμό. Ο ακρωτηριασμός αποτελεί θεραπεία εσχάτης ανάγκης και οι περισσότεροι ασθενείς με γάγγραινα μπορούν να αντιμετωπιστούν με κάποια χειρουργική επέμβαση αποφεύγοντας το ακρωτηριασμό ή περιορίζοντάς τον σε ένα μικρό μέρος του ποδιού ή στα δάχτυλα.
Φαρμακευτική θεραπεία
Κάθε ασθενής με ΠΑΝ πρέπει να λαμβάνει κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Η φαρμακευτική αγωγή στοχεύει πρώτον στον έλεγχο των παραγόντων που δημιουργούν την αθηροσκλήρωση, και δεύτερον στη βελτίωση των συμπτωμάτων τους ασθενούς. Ο ιατρός χορηγεί φάρμακα για τη σωστή ρύθμιση της αρτηριακής πιέσεως, την ελάττωση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων στο αίμα, καθώς και για τον έλεγχο της γλυκαιμίας σε διαβητικούς ασθενείς. Επίσης, μπορεί να χορηγήσει αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα όπως ασπιρίνη ή κλοπιδογρέλη. Τα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα είναι πολύ χρήσιμα σε ασθενείς με ΠΑΝ διότι έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν σημαντικά τις επιπλοκές της νόσου, αλλά και προστατεύουν αυτούς τους ασθενείς από έμφραγμα του μυοκαρδίου και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Άλλα φάρμακα που μπορεί να χορηγήσει ο αγγειοχειρουργός είναι κάποια αγγειοδιασταλτικά που σκοπό έχουν να βοηθήσουν το παράπλευρο δίκτυο να αναπτυχθεί όσο το δυνατόν περισσότερο ώστε να βελτιωθεί η αυτονομία βάδισης του ασθενούς.
Πολύ σημαντική βοήθεια επίσης είναι το συχνό περπάτημα. Έχει αποδειχθεί ότι οι ασθενείς που περπατούν για 30 λεπτά, τρεις φορές την εβδομάδα, έχουν σημαντικά καλύτερα αποτελέσματα από αυτούς που δεν ασκούνται καθόλου.